In het Rijksmuseum staan een paar poppenhuizen tentoongesteld waar je je ogen uitkijkt. Voor zover je daarvoor gelegenheid hebt, want het is bijna altijd druk voor de vitrines waarachter de poppenhuizen te zien zijn. Nu ik deze foto weer heb opgezocht, bedenk ik me dat ik nu eigenlijk meer tijd heb om naar die prachtige kamertjes te kijken, dan toen ik daar (vorig jaar) tussen de andere bezoekers stond. En een nòg betere manier is om een boekje te lezen over dit sublieme poppenhuis: Het poppenhuis van Petronella Oortman.
Ook is er nog een ander boekje over de 17e eeuwse Poppenhuizen in het Rijksmuseum.
Zij was de dochter van een welgestelde geweermaker uit Amsterdam. Toen haar vader overleed, erfden zijn zeven kinderen ieder tweeduizend gulden. Ze trouwde in 1686 met een koopman en ze kreeg vier kinderen. Het gezin was zeer welgesteld en dit poppenhuis is daar een duidelijke illustratie van. Het kostte tussen de twintig en dertigduizend gulden, en daar kon je ook een grachtenpand voor kopen.
Als je in de 17e eeuw bij Petronella op bezoek mocht komen en het poppenhuis mocht bekijken, dan kreeg je een echte rondleiding met verrassingseffecten. De gordijntjes werden weggeschoven waarna je de kamers in kon kijken. Een poppenhuis was in die tijd geen speelgoed. Het was educatief: kinderen konden leren hoe een orderlijk huishouden eruitzag. Er werd een ideale wereld gepresenteerd. De huisvrouw was verantwoordelijk voor het huis, de inrichting, de kinderen, het personeel, de schoonmaak, de voedselvoorziening. Vandaar ook de grote aandacht voor werkverttrekken als de kleerzolders, de provisiekasten en de keukens.
Na de dood van Petronella werd dit poppenhuis bekend als een ‘uitmuntend kunstwerk’ of ‘verwonderlijke kunstkast’ en het trok bezoekers die van ver kwamen om het te bekijken.
En nu kan iedereen die naar Amsterdam gaat, dit ook zien. Poppenhuizen uit deze tijd zijn een goede bron van informatie voor historici, om te weten hoe bijvoorbeeld zo’n zolder eruitzag, waar de was en de strijk werd gedaan.
Bewaren
Bewaren
Bewaren