Op mijn blog gaat het meestal over iets wat met handwerk en textiel te maken heeft. Vandaag een ‘uitstapje’ naar papier. Het gaat over een (letterlijk) uitstapje naar de enige papierfabriek in Nederland die in oude staat bewaard is gebleven. Deze ‘Middelste Molen’ (er stonden daar vroeger drie op een rijtje, en dit was de middelste) staat pal aan het Apeldoorns kanaal, en daar waren we al honderden keren langs gereden. Met het voornemen om er eens een rondleiding te doen. In deze periode doen we wat uitstapjes dicht bij huis, en nu dus naar deze oude papiermolen. Sinds 1622 wordt hier op waterkracht en later stoom papier geproduceerd.
We kregen uitleg van een vrijwilliger die er alles vanaf wist. Hij vertelde over de molenvrouw die met haar kinderen vroeger lompen moest ontdoen van knopen en ritsen. Geen fris baantje, want vroeger waren ze niet altijd even schoon. De knopen-knippers werden zodoende regelmatig besprongen door luizen, en daar komt de uitdrukking ‘luizebaantje’ vandaan. De lompen werden in water bewerkt zodat de vezels gebruikt konden worden voor papier.
Ook andere grondstoffen verdwijnen in de ‘Hollander’, en tijdens de rondleiding kon ik het niet laten om dan tòch nog een keer m’n tas daar op te hangen. De ‘Hollander’ is de benaming van een grote bak waarin het water met de toevoegingen wordt rondgedraaid. Het was een uitvinding van een Hollander, en wereldwijd wordt dit in alle papiermolens nog zo genoemd. De bak was nu leeg, dus een plaatje kon wel.
Vlas wordt ook gebruikt voor speciaal-papier, en daar kocht ik een groot vel van. Daar ga ik nog wat leuks voor verzinnen. In de museumwinkel zijn grote vellen papier te koop, en als je iets bijzonders wilt, kun je ook papier kopen waar olifanten-poep in is verwerkt. Daar zitten namelijk ook lekker veel vezels in. De poep wordt opgehaald in de dierentuin.
Originele ideeën dus, in deze oude papiermolen. Papier is gewoon net zo veelzijdig als de grondstoffen voor onze handwerk-hobby. En een ‘uitstapje’ is ook leuk: voor de gelegenheid plaats ik een bijpassend boekje in m’n shop, Kreatief met papier.
Tijdens de open monumenten-dagen (binnenkort) is deze molen gratis te bezoeken.
De Middelste Molen heeft een informatieve website, met duidelijke informatie over dit oude Hollandse ambacht.
Bewaren
Bewaren
Bewaren
Bewaren
Bewaren