Boekjes van Haandarbejdets Fremmes

Iedereen die borduurt, heeft vanzelf wel eens van de “Haandarbejdets Fremme” gehoord, en anders is dit blogje misschien de eerste keer. Deze Deense handvaardigheidsvereniging werd in 1928 opgericht ter bevordering van mooi handwerk, en heeft in Scandinavië grote bekendheid gekregen. De boekjes die ze uitgaven werden ook in andere talen vertaald en behoren nu tot geliefde verzamelaars-objecten. Sommige boekjes zijn zeldzamer dan andere, en de boekjes die ik hier laat zien behoren tot de exemplaren die je niet overal meer vindt. Twee boekjes over “Pulled Thread Work” (is daar een goede Nederlandse vertaling van?), een boekje met kruissteek-patronen.  Het boekje met Hardanger borduurpatronen (helaas beschadigd) is van een andere Deense uitgever. Hopelijk vinden ze (via m’n shop) hun weg naar verzamelaars.

In het begin van de 19e eeuw werden bijna alle borduurwerken naar Duitse voorbeelden gemaakt. Duitse uitgeverijen gaven in die tijd met de hand ingekleurde patronen van kleine romantische motieven en kleurige boeketten uit. De kwaliteit was zo goed dat kenners veronderstellen dat deze voorbeelden door echte kunstenaars werden gemaakt. De vermenigvuldiging lag in handen van kopiisten. Na verloop van tijd werden de patronen grover en slechter. Ze werden met grote steken op steeds grover stramien gemaakt en boetten op die manier aan artistieke waarde in. Daar kwam omstreeks 1870 reaktie op vanuit Deense kunstenaarskringen. De Deense voorbeelden begonnen de Duitse te verdringen. En de Deense “Haandarbejdets Fremme” die later werd opgericht werd steeds toonaangevender en heeft zeer veel betekend voor de ontwikkeling van mooi handwerk. Hun uitgaven zijn altijd op zeer hoog nivo geweest, en dat zijn ze nu nog. Later nog wat meer over de “Haandarbejdets Fremme”.