Breien op breiramen of breiplankjes

Lang voordat er gebreid werd op breinaalden, werd er eerst gebreid op breiramen. Deze manier van breien is in onze streken bekend uit de middeleeuwen, en werd heel lang daarna nog beoefend in o.a. Volendam, waar de typische dasjes die bij hun winterdracht hoorden ook op breiramen werden gemaakt.
De techniek is lang geleden overgebracht door de Spanjaarden naar o.a. Mexico. Daar werden nog heel lang op de ‘bastidor’ vesten en truien gebreid om in dagelijks onderhoud te voorzien. Foto’s van breiende mannen bovenop een berg verschenen al in de tachtiger jaren in het tijdschrift Handwerken zonder Grenzen en ik weet nog dat ik wel eens zo’n foto zag en me afvroeg hoe ze dat nou deden: zùlke mooie truien maken en dan niet op breinaalden maar op zo’n houten plankje met spijkers: bijzonder!

Henk en Henriette Beukers waren hierdoor ook gefascineerd en schreven meerdere foto-reportages van hun textiel-reizen naar verre landen (en de oude tijdschriften van HzG zijn nog steeds boeiend om te lezen, maar dat terzijde). Zij waren dus al geïnteresseerd in deze techniek, en kwamen toen in aanraking met een Belgische breisters die zich ook bezighield met het ontwikkelen van een breiraam. Zij hielpen haar met het maken van een boek voor de Nederlandse markt: Breien op het breiraam.

In de tijd dat dit boek uitkwam was het een populair boek, want er was veel aandacht voor allerlei alternatieve handwerktechnieken. Later raakte het weer in de vergetelheid, totdat een jaar of tien geleden ineens het Breien met Breiringen populair werd. Dit zijn plastic ringen, ook wel looms genoemd. Daar verschenen ook een paar boeken over, met uitleg van de techniek en patronen om er iets op te breien.

Zo is er een hele ontwikkeling geweest: van breien op breiplankjes hoog in de bergen van Zuid-Amerika, het maken van specifieke breisels die bij een bepaalde streekdracht passen, en in onze tijd het uitproberen om te breien op plastic ringen (en daarbij weer bij te dragen aan de afvalberg, maar dat ook terzijde….)

Breien op breiramen is dus een hele oude techniek, en niet ‘revolutionair’ zoals de editors achterop de breiring-boeken zeggen, maar juist de vóórloper van het breien met breinaalden.