De mensen van voorbij, zij zijn met ons verweven

Hek bij landgoed Voorstonden
Jaarlijks overlijden in Nederland ongeveer 140.000 mensen. Degenen die zich daar direct bij betrokken voelen, zijn hun directe familieleden. En voor hen wordt elk jaar in november een herdenkingsdienst gehouden. De katholieke kerk doet dat op de eerste dag van november (dan heet het ‘Allerzielen’) en de protestantse kerk op de laatste zondag van november (dan heet het een gedachtenisdienst). Dat is vandaag. Wij werden uitgenodigd om een dienst bij te wonen in de kerk waar mijn schoonouders hun hele leven bij betrokken waren. En ik verheug me erop om de naam van mijn schoonmoeder nog een keer te horen noemen. Deze zomer overleed zij, en ik liet jullie wat van mijn emoties daarover zien via mijn blog. Nu is het al weer een half jaar verder en het is mooi om vanavond nog een keer bij elkaar te zijn met mensen die zich haar nog herinneren.

Detail oud kanten zakdoekje
Detail open naaiwerk antiek zakdoekje

Er zijn veel mooie woorden geschreven en gesproken rond de dood. Troostvolle woorden. Voor hen die aan het eind van hun leven zijn gekomen, maar ook voor hen die achterbleven nà het afscheid. Deze woorden kunnen tot steun en bemoediging zijn. Ik heb er een boekje van, het heet: “Mensen van voorbij.” Daarin staat ook een gedichtje wat voor onze familie veel heeft betekend. Bij het overlijden van mijn schoonvader, een paar jaar eerder, stond het op zijn rouwkaart want het was een gedichtje wat veel voor hem betekende. Er is verwarring over de naam van de dichteres. Het wordt vaak toegeschreven aan Alice Nahon, maar het is geschreven door Hanna Lam.

En ik ben bewust dit blogje begonnen met te benoemen dat jaarlijks duizenden mensen overlijden. Niet alleen wij maken dat mee. Ook binnen blogland ben ik regelmatig meldingen tegengekomen van vrouwen die schreven dat hun moeder was overleden (en dat ze het daarom even rustig aan doen met bloggen). Dan merk je wel: zoiets raakt ons diep!
Binnen ‘blogland’ maakte ik nog iets opmerkelijks mee: Ik ging deze zomer naar een open huis van een aktieve borduurster, en zij verkocht wat oude handwerkjes. Ook dit borduurwerkje met gedichtje over de mensen van voorbij. “Die is voor mij, dacht ik direct.” Om er vandaag over te bloggen, en om het daarna weer door te geven. Misschien heeft iemand anders er ook steun aan.

Geborduurd gedicht de mensen van voorbij

Ach, ik zou nog zoveel willen schrijven. Over de andere dingen die ik hier op de foto legde. Over het mooie antieke zakdoekje, waar ik deze zomer ook over blogde.  Ik had toen geen tijd om het in m’n shop te plaatsen, maar dat doe ik nu wel.
Over het ‘pronkboekje’ wat ik voor m’n schoonmoeder lang geleden had gemaakt. Over de stola, die ik kort voor haar overlijden maakte maar waar ze geen plezier meer van had. Het zijn de ‘kleine verhalen’, die alleen voor mij van toepassing zijn. Het gedichtje maakt ook melding van “verhalen, die wij zo graag herhalen”. Ik hoop dat het herkenbaar is, ook voor anderen. Dat het lezen van dit gedichtje steun geeft in verdriet, op deze laatste zondag van het kerkelijk jaar.

De mensen van voorbij geborduurd
“De mensen van voorbij, wij noemen ze hier samen.Detail oud kanten zakdoekje
De mensen van voorbij, wij noemen ze bij namen.
Zo vlinderen zij binnen, in woorden en in zinnen.
En zijn wij even bij elkaar, aan ’t eind van het jaar.

De mensen van voorbij, zij blijven met ons leven.
De mensen van voorbij, ze zijn met ons verweven,
in liefde, in verhalen, die wij zo graag herhalen,
in bloemengeuren, in een lied, dat opklinkt uit verdriet.

De mensen van voorbij, zij worden niet vergeten,
De mensen van voorbij zijn in een ander weten.
Bij God mogen ze wonen, daar waar geen pijn kan komen.
De mensen van voorbij, zijn in het licht, zijn vrij.”

(Hanna Lam)

Tenslotte: uit Jeruzalem kreeg ik van een bloglezeres de juiste spelling voor de Hebreeuwse wens: voor een vrouw is het: Zichrona levracha (haar nagedachtenis zij tot zegen).

Bewaren

Bewaren

Bewaren

Bewaren

Bewaren

14 gedachten over “De mensen van voorbij, zij zijn met ons verweven”

  1. Mooie tekst, mooi gedichtje…
    Ook mijn moeder overleed enkele jaren terug, en ik heb er nog steeds verdriet van.
    Maar zo’n woorden geven troost, bedankt daarvoor!
    Groetjes, Sigrid

  2. Francien Reijmers

    Ha Margriet, prachtig zoals je het verwoord hebt.
    Maar 1 november is in de katholieke kerk Allerheiligen en 2 november is Allerzielen.
    Ieder jaar ga ik met een van mijn zussen naar de dienst op Allerzielen in de kerk in Lobith waar op het kerkhof onze ouders begraven liggen. Al 15 jaar lang worden daar hun namen nog steeds genoemd. Bijzonder om daar steeds bij te zijn en hun namen weer hardop genoemd te horen.
    Ik vind het gedicht prachtig ik kende het nog niet. Maar neem het over en bewaar het.
    Hartelijke groet Francien

  3. Bedankt voor jullie reacties. Ik wilde dit blogje graag zò schrijven dat het herkenning geeft voor anderen. Omdat het overlijden van onze ouders zo ingrijpend is.
    Zelf hebben we het gisteravond heel mooi gevonden om de ceremonie van het noemen van de namen bij te wonen. Het gaf troost en warmte.

  4. Ik ga een nieuwe poging doen…want we waren te vroeg aan het juichen…mijn reactie verdween weer!

    Op de lustrumtentoonstelling van Merkwaardig in het Openlucht Museum in Arnhem zag ik een lap die me raakte. Een In Memoriamlap waarin ook dit gedicht werd geborduurd. Hanna Lam stond er keurig in stiksteekjes bij.
    Dat dit van Alice Nahon is wist ik niet.
    Op het WWW kom ik twee versies tegen, van Alice en die van Hanna, die iets van elkaar verschillen.
    Zou Hanna dit mooie gedicht hebben aangepast cq. gemoderniseerd?

    Hoe dan ook, het is prachtig en staat dus ook in mijn “gedichtenboekje”.

    Verder had ik je veel sterkte gewenst.
    Mijn ouders zijn er nog, maar ik heb een broer verloren. Als tijdens zo’n dienst zijn naam genoemd wordt geeft me dat nog elke keer kippevel.

    1. Ik denk inderdaad dat Hanna Lam het gedicht heeft aangepast en dat zo haar naam erbij is gekomen. Ach, zo belangrijk is het niet. Maar wel fijn dat mensen er zich in kunnen herkennen.

    1. We hebben nog wat uitzoekwerk gedaan m.b.t. reacties die ‘verdwijnen’ vlak voordat je ze wilt plaatsen. Het lijkt erop dat het toch aan de instellingen van de pc ligt van degenen die dit probleem hebben. Net als dat de naam ook niet blijft staan en telkens opnieuw ingevuld moet worden. Dat heeft te maken met cookies. Je zou die cookies kunnen weggooien en anders instellen.

  5. Ineke van den Berg

    Mijn moeder is na 2 zware jaren van verdriet en pijn op 94 jarige leeftijd overleden, begin juni.
    Mijn hoofd zegt het is goed zo, mijn hart heeft verdriet.
    Het gedichtje kwam precies op het juiste moment.

    1. Op deze reactie had ik al persoonlijk per mail gereageerd.
      Nu ook nog even via m’n blog. Je reactie lijkt me illustratief voor de troost die velen ontvingen door de woorden van dit gedichtje.
      En nu bijna kerst. Voor jou dus de eerste kerst zonder je moeder. Sterkte!

  6. Het gedicht: De Mensen van Voorbij is van Hanna Lam.
    Verscheen in de bundel Met Andere Woorden en recent in de bundel Kijk eens on je Heen.
    Hoe ik dat weet?? Ik ben haar zoon.
    Zie ook Hannalam.nl

    1. Dat lijkt me dan een vrij definitieve uitspraak, die een eind maakt aan de verwarring.
      ik heb meerdere keren de naam van Alice Nahon onder dit gedicht zien staan.
      Ik heb m’n blogje nu aangepast.

  7. Het is een prachtig gedicht, heel troostrijk.
    Ik heb een opmerking over de laatste regel van de tweede strofe. Daar staat: “…dat opklimt uit verdriet.” Dat moet zijn: “…dat opklinkt uit verdriet.” Dus geen m van opklimmen, maar nk van opklinken. Dat past ook beter bij lied (is geluid). Op de merklap staat het goed, trouwens.
    (Dit is natuurlijk maar een detail).

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meer lezen? Wellicht is dit interessant...

Scroll naar boven
Archief van de blogjes
Blogjes per week

De laatste 15 weken worden weergegeven

Blogjes per maand

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

Bedankt voor het bericht

Het bericht is succesvol verstuurd.

Bedankt hiervoor.