De rijke kant en een basis-variant

“Laat ik beginnen met de belangrijkste les van de geschiedenis.
Vroeger was alles slechter.”

Dat zegt Rutger Bregman in de eerste zin van zijn boek wat de afgelopen drie jaar een (internationale) bestseller werd. Het boek “Gratis geld voor iedereen” zette een beweging in gang met een pleidooi voor een basisinkomen voor iedereen. Nog een bekend geworden statement uit dit boek:
“Het probleem is niet dat we het niet goed hebben, het probleem is dat we niet weten hoe het beter kan.”

In deze tijd, met koopkracht als ideaal, werkt de auteur (hij is historicus) ideeën uit om de wereld beter te doen worden. Een basisinkomen voor iedereen dus, en een werkweek van vijftien uur, en een wereld zonder grenzen en zonder armoede. Hij vindt dat het tijd is voor de terugkeer van de utopie. En dat spreekt kennelijk veel mensen aan, gezien de lange tijd dat dit boek al een veelbesproken bestseller is. Het ligt nu ook even bij ons op de ‘salontafel’ want we leenden het dit weekend en nu wil ik het ook wel eens lezen.

Twee weken geleden bekeek ik in de eregalerij (waar de allermooiste schilderijen hangen) in het Rijksmuseum het portret van een vrouw, mogelijk Maria Trip. Het werd door Rembrandt Harmensz. van Rijn geschilderd in 1639. Aangenomen wordt dat de jonge vrouw de dochter was van een rijke Amsterdamse koopman. Ze komt er onverbloemd voor uit dat ze rijk is. Haar jurk is afgezet met de fijnst mogelijke transparante batist. Ze draagt weelderige parels en in haar linkerhand heeft ze een vouwwaaier met de knop naar boven. Dit was in die tijd een zeldzaam en kostbaar kleinood.

En nou zegt dat boek dus dat vroeger alles slechter was. Niet beter (wat je zou denken als je zo’n schilderij ziet), maar slechter. Voor mij is het makkelijk om een foto te maken van een top-schilderij en dat op m’n blog te plaatsen. Zo’n foto doet het altijd wel goed. De kunst en schoonheid straalt van het schilderij, en ook nog wel van de foto. Ik zou er een kant-boek bij kunnen bespreken (en dat was ik ook eigenlijk van plan). Maar het is wel eens goed om te beseffen en te benadrukken dat dit schilderij de top van de top van de top is. Van de rijke elite, die haar kant kon showen. Maar die rijke elite leefde dus in een tijd waarvan historici nu zeggen dat ‘vroeger alles slechter was’. “Gedurende zo ongeveer 99 procent van de wereldgeschiedenis was 99 procent van de mensheid arm, hongerig, bang, vies, dom, ziek en lelijk.” Dat is de tweede zin van het boek. Als dat waar is, is het nogal treurig om dat te realiseren, maar voor dit blogje wil ik er een positieve draai aan geven:

Wat zijn wij enorm bevoorrecht dat we het zo goed hebben!
En dat we kantklossen en andere handwerken als hobby’s kunnen beoefenen. En niet in bittere armoede als bijverdienste om ons hoofd boven water te houden. |
Dat is dus de rijke kant van de basis-variant: we hebben het goed!

Bewaren

Bewaren