Vanaf gisteravond 9 maart mogen we in Nederland niet meer handen schudden, om verspreiding van het corona-virus tegen te gaan. Gistermiddag heb ik het in een officiële setting al een paar keer meegemaakt, bij een kennismaking waarna je een paar uur met elkaar optrekt. Het voelt dan in het begin wat vreemd om die gebruikelijke groet achterwege te laten. En dan merk je pas goed hòezeer deze oude gewoonte in onze cultuur is verankerd. De handdruk als uiting van het contact wat je met elkaar gaat hebben of juist als afsluiting daarvan.
Op oude merklappen uit de 16e en 17e eeuw is een symbool terug te vinden van de handdruk. Dit symbool heet ‘de gesloten handen’. Vaak groeit hieruit dan ook nog een levensboom. Wat een mooie symboliek: uit het vast gesloten verdrag groeit nieuw leven!
Voor merklapliefhebbers is er nog veel meer interessants te lezen en te weten over de symboliek op oude merklappen. Twee musea hebben informatieve kleine boekjes uitgegeven waarin bekende en onbekende symbolen op oude merklappen worden toegelicht. Ik legde deze boekjes allebei open op de pagina waarop het gesloten-handen-symbool wordt weergegeven.
De boekjes zijn: Merklappen, uitgegeven door het Haagse museum Bredius
en Merklappen, uitgegeven door de Leidse Lakenhal.
Het besluit om bij een dreigende pandemie elkaar geen handdruk meer te geven is een goed besluit en de keerzijde van wat er al in de oude symboliek verborgen ligt. Uit een handdruk zou ‘leven’ moeten voortkomen, en geen dood.