Filethaakwerkjes

De oude techniek van het filethaken is ook bezig om herontdekt te worden. Ik krijg af en toe bestellingen voor de mooie themanummers van Burda’s die volop patronen en afbeeldingen bieden voor filtehaakwerk. Die tijdschriften staan vol met patronen van grote voorstellingen die vroeger gemaakt werden en die voor ramen werden gehangen of over kastdeuren gespannen. Die voorstellingen kwamen vaak uit de mythologie, maar er zijn ook veel patronen in omloop geweest van weelderige bloemenmanden of geromantiseerde vogels. Hier twee voorbeelden van een bloemenvaas en fruitschaal, die ik recent ergens kon kopen. Ze zijn interessant om eens te laten zien, omdat ze informatie geven hoe zoiets werd gemaakt.

Allereerst is te zien dat er mooi garen is gebruikt van goede kwaliteit. Want als zo’n filethaakwerk voor een raam werd gehangen, dan bleef het daar vaak jaren hangen en was er veel inwerking van licht. Het garen moest er tegen kunnen dat het licht er zo lang op zou inwerken. Ik heb vroeger eens gordijntjes gehaakt die aan de oostkant van het huis kwamen te hangen. Toen die er na vele jaren werden afgehaald, bleken ze bijna poreus te zijn en vielen vanzelf uit elkaar bij de aanraking. Mindere kwaliteit katoen verteert gewoon na verloop van jaren. Maar er is ook fijn garen gemaakt wat er wel tegenkan.

Bij het onderste werkje is te zien dat degene die hieraan begon eerst een lange rij lossen heeft gehaakt en daarna aan de eerste rij van het patroon begon met mooie regelmatige open hokjes. (Een ‘hokje’ onstaat door één stokje, één losse, en dan een volgend stokje op de overgeslagen steek van de vorige rij.) Toen de eerste rij af was, hield ze nog ‘opzetlossen’ over, en die bleven daar gewoon bungelen om later af te werken. Juist dat dit niet gedaan is, is interessant. Het is namelijk helemaal niet erg om die eerste rij lossen nìet precies uit te tellen. En ook niet nodig om helemaal overnieuw te beginnen als je niet uitkomt. Dat moet natuurlijk wèl als je opzet-lossen tekort komt, maar hoeft niet als je opzet-lossen tevéél hebt. Het stukje wat in het begin teveel is gemaakt, kan makkelijk op 2 of 3 cm. afgeknipt worden. Daarna haal je die lossen uit tot aan het haakwerk, en hecht het draadje af. Dit heb ik vroeger vaak zo gedaan en is niet moeilijk om te doen.

Het is natuurlijk ook jammer dat degene die dit gemaakt heeft, er nooit toe heeft kunnen komen om de aan- en afhechtdraadjes af te hechten. En daarna het werkje op te spannen. Door het opspannen worden de ‘hokjes’ nog iets groter en strakker en is de voorstelling nog beter te zien. En is er natuurlijk de voldoening dat iets op een mooi plekje kan worden opgehangen. Veel maak- en kijkplezier gewenst aan ieder die nu ook bezig is gegaan met filethaken! En die ook déze oude techniek weer in nieuw ‘daglicht’ brengt.