Haute bordure

Borduurwerk is door de eeuwen heen gebruikt om mode te verheffen tot schoonheid. De dragers van geborduurde kleding creëerden de luxe mogelijkheid om met hun rijkdom te pronken. Levensechte bloemen in zachte tinten sierden de imposante achttiende-eeuwse jurken met hun extreem brede heupen. Zaans stikwerk gaf reliëf en een glanzende uitstraling aan dure stoffen. Opgestikte kraaltjes en pailletten verhoogden de feestvreugde in de roaring twenties en gaven het uitgaansleven extra zwier. En rijk gedecoreerde avondjurken gaven Nederlandse koninginnen een verheven en koninklijk aanzien.
In de tentoonstelling Haute Bordure in het Fries Museum is het allemaal te zien. Allure met bordure!

De meeste voorwerpen liggen in vitrines, maar ook dan is het slechts één glasplaat die de bezoeker scheidt van een borduurwerk uit o.a. de zeventiende eeuw. Zoals de rijkversierde bruidshandschoenen. Deze waren rond 1650 een echt statussymbool. De aanstaande echtgenoot schonk ze aan zijn verloofde, samen met andere luxueuze cadeaus, als uiting van zijn liefde en rijkdom.
Of zoals een paar geborduurde kousen uit 1750. Die gelegenheid laat ik me niet voorbij gaan om daar dan een foto van te maken, ook al is er meestal wel een hinderlijke weerspiegeling. Deze foto’s geef ik dan nu in collage-vorm weer; ze geven een indruk van wat er te zien was.

Op informatie-panelen wordt verteld dat er een veelheid aan technieken is ontwikkeld: van Bargello en Berlijns borduurwerk, van de kettingsteken, steelsteken, tamboureren en nog veel meer. De meeste technieken zijn enorm tijdsintensief; slechts één vierkante centimeter kan al meer dan een uur tijd kosten. De tentoongestelde voorwerpen vertegenwoordigen vele uren, soms zelfs maanden aan geconcentreerde aandacht van de maker.
Op panelen zijn ook sterk uitvergrootte details van het fascinerende borduurwerk te zien. Deze vergroten de bewondering van de bezoekers voor het rijk geschakeerde, minutieuze, luxe en zeer fijne borduurwerk. Een paar van deze details plaatste ik ook in deze collages.

Velen zullen het jammer vinden dat ze niet in de gelegenheid zijn geweest om deze tentoonstelling te bezoeken. Er moest vooraf worden gereserveerd en de tijdsloten zijn inmiddels op. Een goede manier om een indruk te krijgen van deze spraakmakende tentoonstelling, is om de expositie ‘online’ te bezoeken. Van veel voorwerpen zijn erg mooie foto’s gemaakt en alle informatie is daar ook te lezen.

In de aankondiging en informatie over deze tentoonstelling wordt telkens benadrukt dat borduren heel populair is, wat o.a. tot uiting komt doordat hedendaagse ontwerpers imposante creaties maken met veel borduurwerk. Ook in het verdere modebeeld wordt veel borduurwerk toegepast, en het was dan ook een eigentijdse keus van een gerenommeerd museum om hierover zo’n grote tentoonstelling te maken. Mijn eigen invalshoek bij mijn blog en shop is dat ik het leuk vind om zoveel mogelijk boeken aan te bieden waarin al die verschillende borduurtechnieken besproken en toegelicht worden. En vanuit die achtergrond hoefde ik dan ook geen twee keer aan mijn man te vragen of we hier naar toe zouden gaan: dit is voor jou een must-see, zei hij. Vandaag was onze kans om deze tentoonstelling te bezoeken. Het was mij een genoegen om er verslag van te doen op mijn blog.