Het huishouden van Luther uitgebeeld
In 2017 bestaat het veelkleurige, dynamische en actuele protestantisme 500 jaar. Tijdens het jubileumjaar wat in oktober 2016 begon en doorloopt tot oktober 2017 wordt in alle provincies een estafette gehouden “Als een lopend vuur.” Elke provincie houdt een publieksbijeenkomst waarin een bepaald aspect van de Reformatie centraal staat. Eind december was het de beurt van Gelderland. Vier studenten theologie beeldden in Apeldoorn het dagelijks leven uit van de grote reformator Luther. Luther is bekend vanwege zijn 95 stellingen, die een gesprek met de kerk op gang moesten brengen, maar die leidden tot een breuk van de kerk en tot één van de grootste ontwikkelingen in de denk-geschiedenis.
Bezoekers van de interaktieve tentoonstelling werden door vier personages meegenomen in de wereld van Luther, 500 jaar geleden.
Bij binnenkomst een gastvrij onthaal van het dienstmeisje. Ze is druk met de voorbereidingen voor het eten, maar vertelt graag over haar werk in het grote huishouden. “Mijn meester heeft achting voor ons, vertelt ze, hij vindt dat het werk van vrouwen belangrijk is. Dat maakt dat ik hier graag werk.”
Daarna brengt ze me naar haar meesteres: Katherina von Bora. Zij werd ook wel ‘Lutherin’ genoemd want ze had een belangrijke en ondersteunende rol in de Reformatie. Ze was eerst non, maar samen met een paar anderen was ze het klooster ontvlucht. Ze regelde het familieleven in het grote huishouden van Luther, met wie ze zes kinderen had gekregen. Ze werkte voor het familie-inkomen, onder meer door het uitbaten van een brouwerij. Ook beheerde ze een grote moestuin die moest voorzien in het eten van de vele vaste bewoners en gasten die elke dag mee-aten.
In weer een ander kamertje van het grote huis ontmoette ik een student, die de kleding aanhad van een student van 500 jaar geleden. Hij zei dat er altijd wel een stuk of twintig studenten in Luthers huis woonden. Ze werkten en studeerden hard en ’s avonds aan tafel waren er tafelgesprekken, waarbij de meester met hen in gesprek ging en onderwijs doorgaf.
En toen kon ik personage Maarten Luther ontmoeten, en dat was leuk! Hij doceerde als professor, had al de bijbel in het Duits vertaald en nu was hij bezig met wat liederen te schrijven die nog steeds gezongen worden. Deze man had grote invloed!
De aankleding en entourage van de kleine tentoonstelling maakten dat ik iets kon meebeleven van hoe het een half millennium geleden geweest moet zijn in Luther’s huishouden. Vier hoeken waren stijlvol ingericht. In de werkruimte van Käthe was een mooi gobelin geplaatst en bij navraag hoorde ik dat het van de oma van één van de studenten was. “Iedereen die onze tentoonstelling bezoekt, maakt er een opmerking over” zei ze. Samen bewonderden we de gezichten, die heel fijn zijn uitgewerkt in petit point.
Dit soort grote tapisseriewerken kunnen nog steeds geborduurd worden, want de patronen zijn nog in omloop. Burda publiceerde een paar van dit soort patronen in het Groot Bont Handwerkboek.
Meer lezen? Wellicht is dit interessant...
