Schapen op de Loenermark

Zondagochtend. We waren naar de Loenermark gegaan voor een wandeling. Iedere morgen vertrekt de schaapsherder om 9 uur vanaf de schaapskooi om naar de hei te gaan. Nu was het 10 uur. Het grote grasveld was leeg. Hier zou je best een grote openluchtbijeenkomst kunnen houden, dacht ik.

Vroeger ging het ook al zo, dat de schapen overdag de hei op gingen en ’s nachts weer naar de schaapskooi werden gedreven. Schaapskuddes waren vroeger van economisch belang, vanwege de mest, de wol en het vlees. De herders mengden de schapenpoep met heideplaggen en gebruikten dat als mest op hun akkers. Met de komst van kunstmest werden de heideschapen overbodig. En ook de wol was niet meer zo nodig, door de opkomst van kunstvezels en omdat er goedkopere wol uit andere landen werd geïmporteerd.
Het aantal heideschapen nam snel af en ze werden zelfs met uitsterven bedreigd. Begin jaren ’90 verdwenen ook de heideschapen op de Loenermark. Maar de inwoners van het dorp zorgden ervoor dat er een paar jaar later weer een eigen kudde kwam. Mooi burgerinitiatief.

Op de helft van onze wandeling zagen we een soort lint bewegen op het pad tussen bos en hei. De herder fietste erachteraan. Ik bedacht dat als wij een dwarspad in zouden slaan dat we dan misschien tegelijkertijd bij een volgend open stuk zouden aankomen. Dat lukte. Zo stond ik even later vlakbij de herder en kon het boeiende samenspel zien tussen herder en hond. Wàt was dat mooi om te zien! Van grote afstand volgde de hond feilloos de zachte bevelen op. Ik hoorde hoe de herder er genoeg aan had om geconcentreerd te fluisteren en elk signaal had een functie. Daarna kwam de beloning: de hond werd geprezen en kreeg een aai. Ik groette de herder en we vervolgden weer ons eigen pad.

Op dat moment kregen we een appje van onze dochter. Het was haar gelukt om in België de eerste openlucht-kerkdienst te houden. Daar was veel energie in gaan zitten, in overleg met de autoriteiten. Maar zij vond dat het lang genoeg had geduurd en wilde dat haar kudde weer eens bij elkaar kon zijn. Nu kregen we een foto van een groep mensen die in kleine groepjes van 2 of 3 op gepaste afstand op een groot grasveld zat. Mooi burgerinitiatief! Er kàn wel weer wat, maar je moet wel je stem laten horen anders gebeurt er niks.
En vroeger wisten ze ook wel hoe een economie kon draaien Zonder kunstmest en kunstvezel. Zonder goederen die de wereld overvliegen. Dat straalde een hoop rust uit.