Synagoge in Kampen

Prachtig goudborduurwerk, wat ik zag op een voorhang in een oude synagoge in Kampen. Dit detail is het onderste gedeelte van een geborduurde zuil, die de heilige boekrollen beschermt. Doordat het zo hoog was opgehangen, kon ik niet het hele kleed fotograferen.
Voorhangsels of kleine gordijnen zijn veel vaker gebruikt om heilige voorwerpen af te schermen. Ik zag ook een ‘kipporet’, een bovengordijntje, wat zichtbaar werd als de heilige ark met de boekrollen werd opengedaan. Hierop waren acht sterren geborduurd en de Hebreeuwse tekst: “Ik heb mij de Eeuwige voortdurend voor ogen gesteld”.

En dan – eveneens  achter glas – zo’n vodje. De bekende gele Jodenster, die zo bijdroeg aan het stigmatiseren van de bevolkingsgroep die al eeuwen in ons land woonde, maar nu weg moest. Nu, tachtig jaar na het einde van die wrede oorlog, is nog duidelijker geworden hoe er geen of te weinig verzet was tegen deze gruwelijke vervolging.

Vorige maand bezocht ik de voormalige synagoge in Kampen. Het gebouw was in verval geraakt, nadat de volledige joodse gemeenschap was weggevoerd. In de jaren tachtig kocht de gemeente het gebouw en kon het een monument/museum worden. Er liggen herinneringen aan de eens zo mooie eredienst. Borduurwerken achter glas. Niet meer in gebruik.
En er liggen foto’s en nagelaten documenten, van de mensen die hier eens woonden. Hun namen zijn op een ronde gedenksteen aangebracht, met de plaatsen waar zij zijn omgebracht. Die steen weent uit de muur.

Vandaag worden in het hele land kransen gelegd bij vele gedenktekenen, die zijn opgericht om onze weggevoerde landgenoten te herdenken.