Hardanger: klassiek handwerk opnieuw ontdekt

Patronen Hardanger
De naam van het borduurwerk vermeldt gelijk haar oorsprong, want “Hardanger’ is een gebied in het westen van Noorwegen waar een fjord van 120 km. lengte zich uitstrekt. Hardanger-borduurwerk was daar eerst een boeren-borduurwerk wat vroeger uitsluitend thuis gemaakt werd op linnen van handgesponnen vlas. Vrouwen en meisjes borduurden niet alleen tafel- en bedlinnen, maar vooral ook schorten en bloeses voor hun feestdracht.

En hoe kwam dit open borduurwerk in die hoge afgelegen bergachtige landstreek dan ook in andere gebieden terecht? Textiel-historici onderzochten de overeenkomsten van dit inheemse Noorse handwerk met het gekloste kant, dat tussen het einde van de 18e tot het midden van de 19e eeuw ontstond, en ontdekten ook gelijkenissen met het eenvoudige renaissancedessins en Venetiaanse kant van de 16e eeuw.
Er verscheen in 1913 een artikel in een Borduurkrant en daarin stond: “Er valt een onmiskenbaar gverband aan te tonen van een groep van Noorse wit-borduurwerken, vooral uit Hardanger en Rindalen met de Italiaanse opengewerkte borduurwerken. De beïnvloeding van de Noorse volkskunst wordt verklaard uit het feit, dat het verkeer van Noorwegen met het buitenland ten alle tijde levendig was. Als voorbeeld dienden veelal ook altaardoeken in Reticella-werk uit Venetië, giften van rijke ambtenarenfamilies aan de kerken.” De haven- en handelsstad Bergen (ten westen van Hardanger) was tussen 1300 en 1600 een belangrijke handelsplaats en dit heeft invloed gehad op deze uitwisseling.
Aan het begin van de twintigste eeuw is Hardanger in het ‘vrouwen-handwerk’ overal bekend en hoort op de meisjessscholen van vele landen tot de leerstof. Borduursters die in hun jeugd Hardanger hadden geleerd, zorgden ervoor dat de techniek na 1945 niet in de vergetelheid raakte. In 1967 organiseerde Burda een borduurwedstrijd en daarna werden verschillende van de ingezonden Hardanger-borduursels later gepubliceerd in de handwerkbladen. Het Burda-tijdschrift Anna-Plezier-met-handwerken heeft in de tachtiger jaren veel gedaan om de techniek levend te houden en veel patronen werden gepubliceerd.

De kreet op één van deze tijdschriften: “Hardanger, klassiek handwerk opnieuw ontdekt” komt uit een ouder tijdschrift waarin nog in guldens werd gerekend (helaas zonder jaartal). Maar de kreet is opnieuw van toepassing: ook nu weer wordt deze techniek opnieuw ontdekt!
Daarbij zijn die oude en gedegen tijdschriften weer bruikbaar. Bovenstaande informatie komt uit het tijdschrift Burda. Deze uitgever staat bekend vanwege volledigheid, duidelijkheid en deskundigheid. Mooie tijdschriften dus, voor beginners en gevorderden in deze borduurtechniek.

2 gedachten over “Hardanger: klassiek handwerk opnieuw ontdekt”

  1. In mijn jeugd heb ik deze techniek geleerd op de huishoudschool (jaren `70) , maar had het een andere naam. Helaas kan ik het me niet meer herinneren. Kunt u me helpen?
    Vriendelijke groeten,
    Josta de Jong

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meer lezen? Wellicht is dit interessant...

Scroll naar boven
Archief van de blogjes
Blogjes per week

De laatste 15 weken worden weergegeven

Blogjes per maand

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

Bedankt voor het bericht

Het bericht is succesvol verstuurd.

Bedankt hiervoor.