Geschiedenis van Nederlandse kantopleidingen

“Nuttig en nodig”: dan denken we tegenwoordig niet meer als eerste aan kantklossen. Tegenwoordig is kantklossen een hobby, maar vroeger was de kant-kunstnijverheid onderdeel van een hoogconjunctuur en daardoor was een eigen opleiding nuttig en nodig. De eerste kantwerkschool kwam in 1854 in Sluis (Zeeland), en het was de hoop en verwachting dat Nederland zou kunnen delen in de bloei, door de vraag naar kant.
In 1902 was er een wereldtentoonstelling in Turijn die zich richtte op kunst en vormgeving en die gaf de aanzet tot verdere impulsen. O.a. Abraham Kuyper was op die tentoonstelling en nog wat heren, en die besloten om Agathe Wegerif te vragen een kantwerkschool op te richten voor het noordelijk deel van Nederland. Mw. Wegerif ging eerst in Sluis kijken hoe het daar toeging, en daarna werd besloten dat het haalbaar was. Ze had al een batikatelier en de kantwerkschool kon er wel naast. Na twee jaar nam de getalenteerde Mien Nulle de school over. Maar er werd ingezien dat de school in Apeldoorn onvoldoende kon groeien, en daarna verhuisde deze in 1906 naar Den Haag. Daar steeg het aanzien van de school en ontving het predikaat ‘koninklijk’. Overigens was de koningin en Apeldoorn al eens wezen kijken in de kantwerkschool daar en dat had toen in de krant gestaan, en tegenwoordig kun je oude kranten op internet inzien.

Maar wat veel lastiger te vinden was, was het adres waar die kantwerkschool nou eigenlijk was gevestigd. Ik woon in Apeldoorn, en ik was nu eigenlijk wel nieuwsgierig. De geschiedenis van de kantscholen in Nederland is goed gedocumenteerd, o.a. in dit boek Nederlandse kantopleidingen 1850 – 1940. Maar het adres had ik nog steeds niet gevonden. Ik zou het leuk hebben gevonden om aan alle informatie een foto aan toe te voegen van het oude gebouw waar de school aan het begin van de vorige eeuw was gehuisvest. Na wat zoeken vond ik het adres: het was in de Rosariumstraat, hoek Kalverstraat. Ik wist dat ik daar nu niks meer zou kunnen vinden. Gewoon een saaie stadsvernieuwing zoals er in zoveel steden oude huizen zijn geruimd en nieuwe zijn gebouwd. Toch nam ik vandaag het boek mee om daar te fotograferen, want ik had het al zò lang in m’n hoofd gehad. Op de hoek van de Rosariumstraat legde ik dus mijn boek neer voor een foto. Hier liepen ruim honderd jaar geleden de meisjes naar de deur die hun toegang gaf tot een creatieve dag achter de kantklossen.

Na die korte Apeldoornse tijd verhuisde de school dus naar Den Haag en bloeide daar op. Het niveau was hoog, er werd Nieuwe Hollandse Kant gemaakt (o.a. met geometrische vormen) en er kwamen veel bestellingen. Maar de school overleefde de Eerste Wereldoorlog niet.
Interessant om te weten dat er ook in Nederland krachtige vrouwen zijn geweest (o.a. ook Ellis Rogge) die het kantwerk hebben bevorderd en het hebben mogelijk gemaakt dat het vak werd opgenomen in de Rijksschool. Er is veel kunstzinnigheid en deskundigheid geweest. Het mooie en goed gedocumenteerde boek plaats ik in m’n shop. Wie nu hobbymatig bezig is met kantklossen, weet dat het vroeger een officieel vak was, met de potentie om verder uit te groeien. En wie zich verheugt over kant in de mode, weet dat die aandacht er honderd jaar geleden ook al was.

3 gedachten over “Geschiedenis van Nederlandse kantopleidingen”

  1. Per mail kreeg ik deze reactie, met het verzoek om deze hier toe te voegen:

    De kantklosschool in Wijdenes, eigenlijk in Schellinkhout, onder de rook van Hoorn, is nog springlevend!
    In 1914 opgericht, staat er op de website. In 2014 hebben ze het 100-jarig bestaan gevierd. Je kan er nog steeds cursussen volgen.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meer lezen? Wellicht is dit interessant...

Scroll naar boven
Archief van de blogjes
Blogjes per week

De laatste 15 weken worden weergegeven

Blogjes per maand

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

Bedankt voor het bericht

Het bericht is succesvol verstuurd.

Bedankt hiervoor.