Fancy for God

De titel van de tentoonstelling waar ik in mijn vorige blogje over schreef, is nog onvoldoende verklaard. En wat betekent nou een ‘bloemenpak’ in mijn nog eerdere blogje? Dit is een vervolgblogje over de tentoonstelling Fashion for God, waar niet alleen gewaden uit de katholieke kerk waren te zien, maar ook robes van de 17e en 18e eeuwse elite.

Na het fraaie bloemen-antependium (waar het vorige blogje mee afsloot), ging de tentoonstelling verder maar veranderde ook van karakter. Bezoekers kwamen nu in een zaal waar de wonderlijke koorkappen en kazuifels onder welluchtige baldakijnen voor een waardevolle totaalbeleving zorgen. Dit was echt zo over de top dat je eerst even verbaasd/verdwaasd om je heen kijkt. Is dit een sprookje? Hier vind ik nu ook een plekje waar ik mijn meegenomen wufte tasje neer kan leggen voor een foto. Speciaal dit tasje uitgezocht. Voor het contrast, zullen we maar zeggen.

Zo’n tasje geeft soms aanleiding voor andere bezoekers om een opmerking te maken, en zo ging het nu ook. En dat is dan even een extra leuk momentje, om een kleine handwerk-ontmoeting te hebben. Ik vertel dan dat ik over handwerk blog en na afloop van een tentoonstelling een verslag maak en dat ik vaak probeer een bijpassend tasje bij me te hebben. En een beetje wuft na al die weelde: is juist geinig toch?

Na deze zaal kwamen we bij de echte verklaring van de titel: Baljurken werden soms geschonken aan de kerk, zodat de kostbare zijden en geborduurde stoffen opnieuw gebruikt konden worden. De achttiende eeuw was een tijd van grote welvaart en rijke vrome vrouwen hadden vele jurken met kleurrijke gebloemde Franse, Engelse en Chinese modestoffen. Nadat zij een baljurk hadden gedragen werd deze aan de kerk geschonken, zodat er kerkgewaden van konden worden gemaakt. Letterlijk vermakelijk.
Bloemenpakken: voor de getailleerde elite en voor de vormeloze priesters.

De mode van de achttiende eeuw was licht en alles werd een beetje lichter. Het doneren van wereldlijke kleding aan de kerk bestond al langer, maar in deze eeuw nam het verder toe. En zo deed die lichtvoetigheid ook versneld z’n intrede in de kerk.

Hoewel…. er is nog altijd heel veel ‘zwaarte’. Na het begin van deze tentoonstelling in oktober werd ook in Nederland de Belgische documentaire ‘Godvergeten’ uitgezonden. Over misbruik-schandalen binnen de katholieke kerk. Het heeft allemaal kunnen gebeuren terwijl het werd bedekt met die wijde mantels, die géén mantels der liefde waren. Het kan natuurlijk niet, dat een tentoonstelling z’n presentatie aanpast na zo’n verschrikkelijke  documentaire. Ik had het ook niet echt verwacht. Toch heb ik zelf wèl de behoefte om deze alinea in mijn blogje op te nemen. Het lijkt allemaal pracht en praal, maar het is ook vaak diepe ellende geweest. En die werd zelfs ook nog juist uitgelokt door die verderfelijke en veel te ver doorgevoerde pronk-hiërarchie.

De tentoonstelling (en nu citeer ik uit het boekje wat ik kreeg) “sluit spectaculair af: koorkappen die ooit baljurk waren, kunnen nog een laatste keer schitteren in hun oorspronkelijke glansrol. In een achttiende-eeuwse roze spiegelzaal zwieren de koorkappen op barokke balmuziek in een heuse hemelse balzaal.”
Barokke balmuziek? Ik meende toch echt dat ik het requiem van Mozart herkende. De muziek was veel te zwaar. Het was niet mooi. Ik wilde wèg. Het was tè indringend. Maar nu ik dit blogje heb geschreven, met die laatste alinea, denk ik: dat was eigenlijk wel een goede keus, dat requiem.
Want teveel ‘Fancy for God’, dat trekken we in onze eeuw niet meer.