Bij de eerste viering van de bevrijding van Nederland, mei 1946, zijn in verschillende dorpen en steden ‘Bevrijdingsrokken‘ gedragen. Initiatiefneemster hiertoe was Adrienne (Mies) Boissevain-van Lennep (1896-1965). Zij zat tijdens de Tweede Wereldoorlog in twee concentratiekampen. In die tijd kreeg zij een dasje toegestuurd, gemaakt uit lapjes afkomstig van kleding van familieleden en vrienden. Toen zij na de oorlog in een commissie zat die richtlijnen moest bedenken voor de viering van de bevrijding was dit dasje aanleiding voor het idee van de nationale feestrok.
Velen hebben in wel eens foto’s gezien van deze bevrijdingsrokken en ze worden ook soms tentoongesteld in musea. Er zijn er duizenden gemaakt. Deze twee rokken fotografeerde ik in het onderduikmuseum in Aalten. Minder bekend is misschien dat de rokken volgens een specifieke werkwijzen moesten worden gemaakt. Deze werkwijze vond ik nergens terug op internet, maar wel in een oud boekje. De werkwijze was afgedrukt op blauw karton en daarom moeilijk te lezen. Ik vind het belangrijk dat deze officiële werkwijze nog eens terug is te vinden op internet, en daarom heb ik hem overgetypt en publiceer ik deze in een apart blogje.
Als de rok voldeed aan de eisen, dan kon de 
maakster hem laten registreren. Er zijn ongeveer 4000 rokken geregistreerd in het officiële register (het Nationaal Instituut, wat een voorloper was van het huidige Prins Bernard Fonds). De voorgeschreven werkwijze had te maken met de symboliek. Zo moesten de lapjes worden gehecht op een oud kledingstuk. Daarmee stond de rok symbool voor de wederopbouw. Op de rok konden persoonlijke herinneringen en belangrijke data worden geborduurd. Het werken aan zo’n rok kon helpen om het oorlogsleed te verwerken. De zoom van de rok moest bestaan uit een aantal naar boven gerichte driehoeken. In de driehoek middenvoor werd de datum 5 mei 1945 geborduurd. In de andere driehoeken moesten de data waarop de rok werd gedragen een plaats krijgen.
Op veel rokken is de datum van het vijftigjarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina, 31 augustus 1948, geborduurd. Toen defileerden meer dan duizend vrouwen in nationale feestrok voor de koningin. Hun gelijksoortige rokken, op persoonlijke manier gemaakt, stonden daarmee symbool voor wat Mies Boissevain met haar oproep wilde laten zien: het uitdrukken van eenheid in verscheidenheid.
Voor een theatervoorstelling die op 3 en 4 mei 2020 gespeeld gaat worden ben ik opzoek naar twee bevrijdingsrokken. Die gedragen mogen worden….
Hoi. Ik heb ze niet. Kan ze wel ( hierop lijkend ) maken.
Grtjs Geertje de Roo
Ik kan wel zo’n rok voor je maken, mocht dat nog nodig zijn.
Groet, Anneke
Bedankt Anneke,
Ook jouw reactie zal ik doorgeven naar Doris.
En voor anderen die dit lezen: heb je ook belangstelling voor nagemaakte bevrijdingsrokken? Mail me dan, of laat hier een reactie achter. Ik kan je dan in contact brengen met Geertje en/of Anneke.
Hallo Geertje,
Heel hartelijk dank voor je reactie en aanbod!
Ik had al per mail gereageerd naar Doris (moest zeggen dat ik die rokken helaas niet had).
En nu komt jouw reactie!
Deze heb ik doorgestuurd naar Doris, zodat zij zelf contact met je kan opnemen.
En voor anderen die misschien ook nog bevrijdingsrokken zoeken om te gebruiken voor de komende bevrijdings-herdenking: laat het me weten, en dan kan ik je ook in contact brengen met Geertje!
Het lijkt mij dat als iemand alle stoffen heeft liggen, en ervaring heeft met het maken van deze rokken, dat het dan makkelijker is om er nog een paar bij te maken, dan wanneer je het helemaal zelf zou moeten uitzoeken.
Ik hoop op veel mooie (zinvolle) tentoonstellingen en theater-voorstellingen komend voorjaar!
En bijzonder dat er daarbij dan ook weer aandacht is voor deze bijzondere rokken!