Knopenindustrie in Aalten

Een foldertje over vier musea in Gelderland die nu een expositie hebben over knopen, was voor ons aanleiding om dit jaar eens Monumentendag ergens anders mee te beleven. We gingen naar Aalten, waar een permanente tentoonstelling is over de vroegere hoornindustrie. Deze hoornindustrie is nergens anders in Nederland geweest. Buffelhoorns werden uit Afrika en Azië geïmporteerd en daar werden lange pijpestelen van gemaakt. En ook kammen, fluitjes, messenhelften en dus knopen. De buffels werden dus niet speciaal gedood voor deze hoorns, het ‘restprodukt’ was er al en werd op deze manier gebruikt.
Het werk in de fabriek was vies en stoffig werk. Na de intrede van kunststof verdween deze industrie na de oorlog.

In de vitrine hangt een foto van de fabriek die vroeger gevestigd was aan de Willemstraat in Aalten. Dit was schuin tegenover het ouderlijk huis waar mijn man is geboren. In de periode dat hij daar woonde was dat markante gebouw een stomerij. Dat was in de zestiger jaren, en hij was heel verbaasd om nu te zien dat hier dus vroeger een hoornindustrie was gevestigd. Meer dan honderd jaar was de knopenfabriek Dutch Buttonworks een van de belangrijkste bedrijven in Aalten. Toch leuk om daar nu wat meer over te weten. En ook interessant om nu te begrijpen waarom ook latere kammen en knopen die van plastik werden gemaakt, vaak nog steeds die kenmerkende gemêleerde hoorn-look hebben.