Merklap 1984

Het blijft een apart verhaal, met die oude merklappen. Ze waren al een tijdje bekend, bij jonge meisjes die er één moesten maken om te oefenen met borduren (om te kunnen ‘mercken’) voor later. Die merklappen werden steeds mooier, met allerlei Hollandse symbolen die ook al een flinke tijd meegingen. Het alfabet werd ook steeds mooier, er kwamen allerlei variaties. Het hele merklapgebeuren stond lange tijd in hoog aanzien.

Maar de gemaakte lappen versleten of vergeten. Bij het opruimen van een inboedel kwamen ze soms weer tevoorschijn. Met gaatjes waar punaises hadden gezeten, met ouderdomsvlekken, met rafels omdat de zoom had losgelaten, en vaak ook met verbleekte kleuren. Oud en niet meer mooi. Veel versleten merklappen werden daarom gewoon weggegooid. Maar gelukkig waren er ook mensen die wèl zagen hoe mooi het oorspronkelijke ontwerp was geweest. Zij namen zo’n oude merklap mee en gingen ermee aan de slag. Merklappen kwamen in de belangstelling, er werden patronen van gemaakt. De patronen werden afgedrukt in boeken en tijdschriften en vele borduursters raakten enthousiast. Die wilden ook zo’n oude merklap borduren! Ze gebruikten de patronen die van de vroegere merklappen waren gemaakt en veranderden alleen het jaartal.

Zo werden er heel wat mooie nieuwe merklappen gemaakt, die leken op die van vroeger. In het gunstigste geval kreeg de nieuwe merklap ook een mooi lijstje, en zo kon het jarenlang een pronkstuk in de kamer zijn.

Maar ook nu ging de tijd verder. En soms moest er weer eens een inboedel worden opgeruimd. Erfgenamen zagen niet altijd de waarde van de borduurwerken die ze vonden in moeder’s of oma’s huis en dan werd er weer wat naar de rommelmarkt of kringloop gebracht.

En heel soms: dan vind je daar dus zo’n mooie ingelijste merklap! Dit exemplaar vond ik pas en kwam bij mij op de lege plek te staan na het opruimen van de kerstspullen. De lage januari-zon laat er haar stralen op schijnen en dan denk ik: Jammer dat er geen ontspiegeld glas is gebruikt. Maar verder ben ik er best tevreden mee. Met merklappen is het is een doorlopende lijn van opgaan, blinken, verzinken en opnieuw opgaan. Nu mag deze merklap even op mijn blog stralen. En heb ik weer een verhaaltje verteld over hoe apart het is dat er altijd onvoorspelbare situaties zijn waarin mensen wèl of nìet wat in een oude merklap zien.