Tentoonstelling borduurwerk in Wereldmuseum

In Het Wereldmuseum in Rotterdam is een tentoonstelling met ongeveer 200 prachtig borduurwerken uit de hele wereld. Deze geven een indruk van de enorme verscheidenheid aan borduurwerk. Borduren is altijd onderdeel van culturele expressie en identiteit.

De meeste van deze borduurwerken zijn gemaakt door vrouwen. Met grote vaardigheid en creativiteit en kleurenliefde hebben zij prachtige handwerken gemaakt die tot hun cultuur behoren en die daarin een rol spelen. Veel borduurwerken hebben een symbolische betekenis, zoals geluk of voorspoed.

Het gaat om meer dan versieren. Kleuren en materialen en motieven zeggen vaak iets over de status van de drager. Borduurwerk speelt ook een grote rol in het duidelijk maken van hiërarachie. Luxe materialen zoals goud- en zilverdraad wordt in veel culturen gebruikt om de elite een hoger aanzien te geven.

En de kledingstukken doen dienst in bepaalde situaties die belangrijk zijn in het leven. De borduurwerken in de tentoonstelling komen o.a. uit Suriname, China, Indonesië, Mexico, Japan en Iran. Ze vertellen ons over de wereld met de vele culturele, religieuze, politieke, sociale en persoonlijke verhalen.

Borduren is ook een taal, een manier om te communiceren waar woorden tekort schieten. Door te borduren, vertellen de mensen over de wereld om hen heen, hoe ze die zien en ervaren. De makers kunnen iets vertellen wat zij belangrijk vinden en willen vastleggen.

Ik laat graag meerdere foto’s zien van deze bijzondere tentoonstelling, hoewel de lichtcondities niet optimaal waren voor goede foto’s.

Het Tunesische gezegde dat ‘elke draad een ziel heeft’, betekent dat textiel méér is dan praktisch en esthetisch. In de draad, de verfstoffen en de symbolen is de verbinding tussen mens en natuur zichtbaar.

Hier (foto onder) hangt een lapje uit Afghanistan. Ik herken het gelijk, want ik kocht zelf deze zomer ook zo’n lapje op een antiekmarkt. Ik plaats het nu in m’n shop.

Op de laatste foto een antieke Nederlandse pronkrol bij al die prachtige wereld-borduurwerken, voor de verbinding met onze eigen culturele traditie. Exposities als deze zouden wat mij betreft wel vaker te zien mogen zijn. Borduurwerk verbindt. Dat kwam ook heel duidelijk uit in hoe het museum deze expositie presenteerde. De vele schermen in de vitrines waren wel heel hinderlijk, maar de goede bedoeling om de verschillende steken duidelijk uit te leggen was duidelijk. Daarvoor waren ook in de museumwinkel pakketjes te koop. Met een paar toevallige andere bezoeksters stonden we samen die pakketjes te bekijken en de museum-medewerkster genoot van onze interesse. ‘Borduurwerk verbindt’, zei ik toen ook hardop, en toen keek iedereen me blij en knikkend aan. “Dit maak ik nou telkens mee, zei de medewerkster, dit gaat de hele zomer al zo. Jullie borduurbelangstelling is hartverwarmend!”
(tentoonstelling is tot 22 oktober te zien)