Twee nageborduurde Friese letterlappen

Friese merklappen worden ook wel letterdoeken genoemd, omdat er meerdere en verschillende alfabetten op zijn afgebeeld. Vroeger werd de ‘geletterdheid’ van meisjes belangrijk gevonden. De alfabetten bestonden nog niet uit 26 letters, maar uit ongeveer 20, want de letters die in Friese namen niet voorkwamen werden weggelaten. De oudste Friese merklappen werden al gemaakt ver voordat in 1804 werd het gestandaardiseerde alfabet van 26 letters werd ingevoerd.

Historische merklappen hebben iets fascinerends en toen de aandacht voor oude merklappen toenam, ontstond ook de trend om die lappen na te maken. Borduurfans wilden ze graag tot in detail kopiëren, in kleuren die zoveel mogelijk de oorspronkelijke kleuren benaderen. Daartoe werden ook allerlei pakketten in de handel gebracht, met patroon en voldoende materiaal om zelf zo’n oude lap na te maken. De lappen die ik op deze foto’s laat zien zijn waarschijnlijk op die manier gemaakt. Jammer dat de bovenste lap na het borduren te smal is afgeknipt langs de rand; zo kan hij niet mooi meer worden ingelijst, maar ik spaar ook lappen die gewoon zijn zoals ze zijn.

Die trend om iets precies na te borduren is ook wel apart, want de lappen die de meisjes vroeger maakten getuigen juist van veel vrijheid in compositie en kleurkeuze. De meisjes maakten zelf hun indelingen en dan is het wel apart dat die keuzes van toen nu precies zo worden nagevolgd. Maar ook een bewijs dat die keuzes een mooi en evenwichtig resultaat hebben gegeven, en dus ook het naborduren waard zijn.

Opvallend aan deze lappen is ook de niet-witte ondergrond. Dat zijn ook keuzes geweest om het origineel zo goed mogelijk te benaderen. Dus als je zelf nog eens zo’n Friese lap wilt borduren, dan is het ook goed om goed na te denken over de kleur van het linnen waar je op gaat borduren. Nog steeds fascinerend, die Friese letterlappen!