Geen program ‘bij het concert des levens’

“Van het concert des levens krijgt niemand een program”, zeiden ze vroeger. Het is een oude tegeltjeswijsheid, een cliché, om je erbij te bepalen dat je van te voren niet kunt weten hoe je leven zal verlopen. Die spreuk komt al uit de 19e eeuw en raakte na honderd jaar in onbruik omdat inmiddels mensen wèl veel meer zelf hun leven konden inrichten. De spreuk werd nog wel eens uitgesproken om je te troosten, wanneer iets tegenviel. Daar kon je dan niks aan doen, was de gedachte, en je moest maar weer dapper verder gaan.

Daar denken we nu wat genuanceerder over. Het kan dan misschien zo zijn dat je niet alles van te voren kunt weten, maar om ‘dapper verder te gaan’ kan het wèl heel erg helpen en nodig zijn als je je eens lekker uit kunt spreken. Liefst tegen iemand die met je meevoelt, die je kan begrijpen, die op dezelfde manier in het leven staat.

Op Schiermonnikoog maakte ik iets bijzonders mee. Ik ontmoette een vrouw van mijn leeftijd die ook in VitaMaris logeerde. Die ook een heel eind ging wandelen in haar eentje. Het klikte. “Zal ik met je meelopen?” Zo liepen we samen kilometers langs het strand en door de duinen weer terug. Onze verhalen waren als de vliegende meeuwen en de waaiende wind: telkens nòg wat om te vertellen, telkens weer een associatie, telkens nog meer een groeiende verwantschap.

Zo kwamen we elkaar steeds nader, kwamen elkaar ook steeds tegen. We praatten ook over handwerk, want daar hadden we ook al een klik. Liepen we daar samen op het paadje bij die watertoren, terwijl we over mijn vacht ongesponnen wol praatten! En we deelden de tip van het Duindoornijsje en gingen dat ook gelijk samen uitproberen. Een vakantie-vriendin! Zo bijzonder!

Terwijl wij samen die twee lange wandelingen maakten, was in het nieuws dat veel jongeren mentale problemen hebben. Thuis wil ik altijd het nieuws even inhalen. en toen las ik dit. Wachtlijsten voor professionele hulp zijn niet zo fijn. Wat kan iemand zelf doen om weerbaarder te worden? “Je hebt iemand nodig om kwetsbaarheden mee te delen“, zo wordt in het artikel geciteerd. In onze tijd geen dooddoeners meer over ‘geen programmaboekje hebben’. Vele psychologen hebben al ontdekt hoe belangrijk het is om je te kunnen uitspreken. Je hebt er dus ‘alleen’ iemand voor nodig die wil luisteren.

Nu zie ik dit oude borduurwerk met die tegeltjeswijsheid niet meer alleen als een cliché, maar een geborduurde voorloper van wat we in onze tijd nu volop weten: Praat! Vertel je verhaal!
Wat een rijkdom om iemand tegen te komen die wil en kan luisteren, die net zo in het leven staat, die ook wat wil vertellen. En dat je zo samen een paar wandelingen op kunt trekken! ‘Geen program van het leven gekregen?’ Dat kan wel zijn dan, maar terugblikken op wat je meemaakte in het leven is ook heel fijn! Is daar al een spreuk voor?