Elk jaar viert Leiden op 3 oktober het Leidens ontzet. Na het beleg van Leiden door de Spanjaarden (1573 – 1574), waarin er tekort aan eten was, volgt uiteindelijk de bevrijding. In het verlaten Spaanse legerkamp vond een jongen een ketel met hutspot. Honderden jaren later wordt die vondst nog steeds gevierd door massaal hutspot te eten. Dat hoort bij de viering van dit jaarlijkse evenement. Ook wordt er elk jaar gratis haring en wittebrood uitgereikt aan de feestvierende stad, als herdenking dat de watergeuzen destijds deze spijze aan de hongerende bevolking gaven.

Het feest wordt elk jaar groots gevierd. Verschillende bekende gebouwen in de stad spelen daarbij een rol, zoals de Pieterskerk, de Waag en ook de Morspoort. Dus leek het me leuk om op 3 oktober een blogje te schrijven over deze viering, toen ik een geborduurd schilderij van de Morspoort had gevonden. Maar het was alweer 4 oktober toen ik hier een foto van had gemaakt en toen dacht ik: laat maar liggen tot volgend jaar. Maar nu pakte ik het schilderij er tòch weer even bij. Want ik kreeg een vraag per mail of ik even wilde checken of het patroon van de Morspoort in een oude Ariadne staat. Ik zocht het op, en ja: dit patroon staat in de Ariadne van april 1979.

Dus dan weten we dat ook weer! Je kunt die poort dus nog steeds borduren. Of anders dit borduurwerk bij mij kopen. Dan ben je lekker gauw klaar, maar wel wat waterschade. Maar met dat verhaal van die watergeuzen erbij, is dat misschien wat minder erg….?

Kant is vooral bekend geworden van de rijke versieringen aan kleding en mutsen in vroegere eeuwen en van kostbare gewaden in kerken en kloosters. Maar met kant kan nog veel méér! Nadat de produktie van kant voor gebruik door de elite nagenoeg tot stilstand was gekomen, raakte de techniek van het kantklossen ook wat naar de achtergrond. Maar er zijn altijd creatieve mensen die oude ambachten weer tot leven brengen, en er een nieuwe draai aan geven. In de tachtiger jaren werd dat o.a. gedaan en verschenen een aantal patronenboeken met verrassende kantklos-ideeën.

Er kwamen Creatieve kantklosontwerpen, en Ruimtelijke kantklosontwerpen. Het boek Klöppeln 9 geeft een aantal patronen om zelf een sprookje van Grimm na te klossen. Het boek Klöppeln 6 laat zien hoe je ook eens wat grovere resultaten kunt behalen door wat dikkere draad te nemen, en dan kun je een gekantkloste wandversiering maken. Van de boeken Figuratief Kantwerk en Kantklosmodellen 2 heb ik de onderwerpen in m’n shop overgetypt, zodat je kunt kijken of er bijvoorbeeld een pauw of een bloementuin bijzit. Ja dus, en ook nog vreemde vogel, een vlinder en nog zo wat meer.

Voor veel-plezier en variatie-plezier bij het kantklossen!

Langs de Waal: hier ken ik inmiddels alle seizoenen.
Langs de Waal: hier ga ik altijd even naar toe voorafgaand of na afloop van een tandarts-afspraak.
Langs de Waal: hier verzamel ik moed of kom ik even bij.

Vandaag het eerste: even wandelen voordat ik weer een paar uur in de tandartstoel ga liggen. “Een paar uur?” vragen mensen mij soms, “wat doen ze dan de hele tijd?” Die ‘ze’ zijn hoogopgeleide mensen die de kunst beheersen om een gebit zoveel mogelijk in de oorspronkelijke staat terug te ‘reconstrueren’. Inmiddels ken ik ze en zij kennen mij, want ik ben al vaak in die tandheelkundige kliniek geweest. Eerst een lang voorbereidings-traject. Toen een lang beugel-traject. En nu zit ik in een kort traject, waarbij de kiezen zoveel mogelijk weer worden opgebouwd zoals ze horen te zijn. Met scanners en printers is een gebitsmodel gemaakt wat precies past voor mijn mond. Vandaag werd een deel van m’n gebit weer ‘opgebouwd’ volgens dat model en dat was echt een bijzondere ervaring! Ik was zes uur van huis, maar dan hèb je ook wat!

En ook nog even langs de Waal gelopen. Ik had allerlei plannen voor die witte sprei, maar nu even niet.
Op dit moment zou ik er zelf wel onder wil liggen. Ik ben blij (met de opbouw van m’n gebit en met hoe het vandaag ging), maar ook een beetje moe.
Gaan jullie ook wel eens naar mooie vaste plekjes vóór of na een medische afspraak?

Vier boeken met een overzicht over de roemrijke geschiedenis van Nederlandse weverijen en drukkerijen.

Van Vlissingen & Co’s Gedenkboek 1846-1946
Weverij de Ploeg van 1923 tot 1957
Artistiek Damast van Brabantse bodem 1900-1960
Katoendruk in Nederland

Hier fietste ik vanmorgen om tien uur. Om negen uur vroeg ik me nog af of ik met de auto zou gaan, maar een uurtje later was het duidelijk: met de fiets!
Ik vind het fijn om m’n route zo te kiezen dat ik langs de mooie plekjes kom. Golvende herfstvreugde!

Ik heb een heel groot retro wandkleed, waarvan ik eerst een paar detail-foto’s laat zien.

Gouden lanen en gouden banen!
De banen in het wandkleed worden gevormd door guimpe-werk.

Een lieve oudere mevrouw had me uitgenodigd voor haar verjaardag. Ik trok een mooie jurk aan en fietste naar het andere eind van de stad. Ik feliciteerde de jarige en begroette haar andere visite. Dames die ik nog niet eerder had ontmoet. Dacht ik. Op een gegeven moment kwam het gesprek op ‘handwerk’. Een mevrouw vertelde dat ze wel eens een tijdschrift met een artikel over Naaldbinden bij een webshop had gekocht en dat had opgehaald. Toen keken we elkaar nog eens goed aan en zei ze: “O, dat was dus bij jou!” Zò grappig!

Echt fijn, zo’n verjaardag! Alle mooie kopjes en glazen stonden op tafel, schalen met lekkers gingen rond en we werden een paar keer uitgenodigd om naar een gedekte tafel te lopen en naar believen nog wat te nemen waar we zin in hadden. De zon scheen in de kamer, smoothie is het ideale drankje voor nà de koffie en het was heel gezellig. Mijn oog viel op het mooie tafelkleedje. Uit Singapore, zei de gastvrouw. En zo’n bijzonder kleedje, van 50 of 60 jaar oud, voegt dan ook nog wat toe aan de mooie sfeer! Vroeger waren deze geborduurde en geappliceerde kleedjes veelvoorkomend. Veel huishoudens hadden er één of een paar en daar kun je dus heel lang plezier van hebben. Deze kleedjes heb ik van jongsafaan prachtig gevonden en ze vallen me altijd op als ik er ergens één zie.

En de boodschap is dus: niet in de kast laten liggen als je ook zo’n kleedje hebt. Gebruiken! Ik ga de mijne ook weer eens opzoeken.

De schrijfster van dit boek, mevrouw Albarta Meulenbelt, was hoofd van de afdeling handwerken en textiel van Het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem. Begin zeventiger jaren organiseerde zij al veel tentoonstellingen met oude merklappen en zij deed hier ook onderzoek naar. De tentoonstellingen gaven grote bekendheid aan de rijke geschiedenis van de merklappen, en tegelijk waren de tentoonstellingen van destijds ook bedoeld om tot een zo goed mogelijke wetenschappelijke registratie te komen van het bezit aan merklappen in ons land. Mevrouw Meulenbelt heeft hier een grote bijdrage aan geleverd.

In het boek Merklap motieven (eerste druk 1973) zijn meer dan 700 in kleur gecodeerde uitgetelde motiefjes bijeengebracht. Een paar foto’s in kleur geven een indruk van de oude kleuren van vroeger, en een zijflap met die oude kleuren geeft de borduurster houvast bij het uitzoeken van die kleuren wanneer zij de immer fascinerende motieven wil naborduren.
Het boek is ingedeeld in hoofdstukken over Bloem- en bloempotmotieven, Bijbelse motieven, Diermotieven, Hartmotieven, Hoekmotieven, Huis- en huisraadmotieven, Kransmotieven, Lettermotieven, Randmotieven en nog zo wat meer. En uiteraard ook een hoofdstuk over de Levensbomen, die zo veelvuldig op Nederlandse merklappen zijn afgebeeld.

In 1983 was men al toe aan de tiende druk, en kreeg het boek Merklap motieven een wat andere omslag. Hierop werd een merklap uit 1777 afgebeeld.
En rond 2000 werd dit boek nog eens herdrukt. De 12e druk werd nu met softcover uitgebracht.

Drie dezelfde boeken dus, alle drie rijk van inhoud vanwege het rijke merklap-verleden. Niet eerder liet ik op mijn blog eenzelfde boek zien in drie verschillende uitvoeringen. De hardcover-boeken worden regelmatig besteld. Soms krijg ik vragen over welk boek iemand het beste kan kopen wanneer zij geïntereseerd is in merklap-motieven. Altijd verwijs ik dan naar deze boeken.
Het softcover-boek had ik al wèl in mijn eigen collectie, maar nog niet in m’n shop. Nu wel: Merklap motieven en hun symboliek!

Twee boekjes die een duidelijk tijdsbeeld geven. Een naald vol droomen van rond 1950, en Lap & Draad uit 1960. Vorige week sprak ik met iemand over deze boekjes, en ik deed de toezegging er één aan haar te geven. En nu heb ik zin om er op m’n blog ook wat dieper op in te gaan. Juist vanwege dat ‘tijdsbeeld’.

“Een naald vol droomen” werd voor het eerst uitgegeven in 1947 (het eerste boekje op de foto); in die na-oorlogse jaren was er behoefte om weer te kunnen ‘droomen’ en de ietwat elitaire naaldkunstenares Ernee ’t Hooft liet zien hoe zij dat deed met naald en draad. Ik denk dat veel vrouwen graag dit boekje wilde hebben om zich aan op te trekken want al na een paar jaar werd het herdrukt en kreeg het een iets andere voorkant (met oranje omslag). De taal van het boekje is nogal hoogdravend, dat hoorde bij die tijd. Een voorbeeld: “Men is soms geneigd te meenen, dat er van kunst en kunstenaars een oud geheim is weggenomen, dat de god der techniek zich ruw heeft meester gemaakt van gebieden, waar vroeger het schoone koor der muzen machtig heerschte en liefelijk zong, en dat deze zusteren zich toen, schuw, droefgeestig en jaloersch, hebben teruggetrokken achter de wolken, waar zij hoofdschuddend peinzen over de menschen, vroeger deelachtig aan een zoet en vurig wonder, nu ten prooi aan den willekeur van een nivellerend tiran. ” Met die tiran wordt dan de techniek bedoeld, en het intellect. Maar gelukkig zijn er nu dus de bekoorlijke creaties van deze kunstenares, die het ‘droomen met de naald’ weer wil stimuleren, onvoldoende beseffend dat de gewone huisvrouw daar de tijd en de middelen niet toe had. Zijzelf behoorde bij de happy few die een bordurend leven kon leiden, en misschien wel nog rijker werd door de verkoop van deze boekjes, want ze zijn in toch wel grote oplage verschenen en ik heb er dus nu een paar.

Het boekje Lap & Draad is wat nuchterder. Het is nu tien jaar later in de tijd en de bekende auteur B.C. Jelles schreef een soort vervolg op het standaardwerk Ik kan handwerken. De ondertitel van dit boekje Lap & Draad is: Lijn, vorm en kleur in het Kunstnaaldwerk. De schrijfster is van de gedachte uitgegaan dat iedere vrouw, geschoold zowel als ongeschoold, bij het borduren van een lap met een bijpassende draad een goed resultaat kan bereiken. Het is haar natuurlijke gave. De geschoolde handwerkster zal beheerster en voorzichtiger omgaan met haar naaldwerk en het door keuze van stof, steken en kleuren tot grote rijkdom brengen. Maar de ongeschoolde handwerkster daarentegen heeft geen problemen met hoe ze iets aanpakt, en is dus ook niet bang om iets te beginnen. Haar werk kan aantrekkelijk zijnd oor de argeloosheid en spontaniteit die eruit spreken. Zo’n stukje in de inleiding geeft al de veranderde tijd weer. In het boek worden 40 werkstukken afgebeeld en beschreven die beide categoriën kunnen aanspreken.

Leuke oude boekjes voor verzamelaars, die iets van de geschiedenis van het handwerk in ons land laten zien.

Sombere dagje vandaag, veel regen en wat guur. Maar binnen is het gezellig!
Het onderste quiltje maakte ik vroeger zelf en hing ik nu weer op voor een tijdje.
Het bovenste quiltje plaatste ik in m’n shop en werd besteld. Ik stuurde het vandaag op en zag toen pas hoe leuk die twee bij elkaar combineren.
Combineerden….
Nog even spelen met al die sterke vormen en kleuren.

“This quilt is a piece of livin’ history. It speaks to me in voices long passed away.” Met die mooie zin begint het boek The Mouintain Artisan Quilting Book. De voorkant laat gelijk al zien dat het hier gaat om quilts uit het Zuiden van Amerika. Livin’ history! Mooie uitdrukking, ook voor quilts. Het is altijd boeiend om kennis te nemen van de geschiedenis en van andere tradities en ook quilts geven veel informatie en schoonheid door over het verleden aan het heden.

Het is ook altijd boeiend om in de gelegenheid te zijn om eens een reisje te maken. Naar helemaal ergens-anders, naar ergens waar je nog nooit bent geweest. Mijn man was afgelopen week in de gelegenheid om voor zijn werk naar Miami te vliegen. De bovenste foto stuurde hij naar mij, vanuit zijn hotelkamer. Geen gek plekje, en ook nog op loopafstand van het strand. Niet dat hij daar veel tijd voor had, want hij was daar voor een congres over Building Business Capabilities. En hij gaf via een praatje ook een bijdrage. We bouwen met àlles voort op het verleden, en zo is eigenlijk alles een soort livin’ history, en zijn we altijd in beweging.

De boeken met Great American Quilts staan vol met foto’s van prachtige Amerikaanse quilts in Amerikaanse huiskamers. Quilts hebben een grote rol gespeeld in de geschiedenis van Amerika. Het is interessant om zulke boeken door te bladeren en te zien hoe het verleden nog steeds op alle manieren levend is.

De congres-dagen waren goed gevuld, maar gelukkig was er ook een gelegenheid om nog een tochtje door de Everglades van het zuidelijke Amerika te maken. Dit zijn de tropical wetlands, de moerassen. Zo ànders allemaal! Ik vind het altijd interessant om te zien hoe de omgeving de Arts & Crafts in een bepaald land of gebied heeft beïnvloed. Het boek Southern Quilts: A new view past hier mooi bij. Er staan mooie foto’s in van quilts die in het Zuiden van Amerika zijn gemaakt.

Blij dat mijn man weer terug is. Verhalen over quilts hoef ik na deze reis niet te verwachten, maar gelukkig zijn er interessante boeken!

Een week lang haalde ik van alles tevoorschijn in mijn huis, want ik had het rijk alleen en kon alles laten liggen waar het mij uitkwam. Ik wilde van alles doen en kon de zeven dagen makkelijk tien keer vullen. Naar lessen en lezingen, naar drie concerten, in mijn eentje uit eten, bezoek ontvangen en afleggen, en dan ook nog al die dozen met spullen uitzoeken. Maar ik wou eigenlijk óók nog de naaimachine op tafel zetten en dan een week lang alles afmaken wat al lange tijd ligt. Wat niet kan natuurlijk. Ik moest keuzes maken. En ik koos voor het uitgaan en het uitzoeken. De naaimachine stond wel even op tafel, maar ik deed er niks mee. Slechts één klein kussentje veranderde van staat: van 25 jaar onafgewerkt naar een schattig klein kussentje. Echt waar, vijf-en-twintig jaar geleden geborduurd, toen wilde ik eens wat tapisserie uitproberen. En nu dus eindelijk afgewerkt!

En nu is het zondagochtend. Ik sluip door het huis. Mijn man kwam weer veilig thuis en is bezig een jetlag weg te werken. Ik heb een stuk zwarte stof nodig voor een achtergrond voor deze foto maar ik wil niet naar boven want ik wil hem niet storen. Ik kijk om me heen en zie een leren tas. Die kan ik ook gebruiken voor foto-achtergrond. Bijzondere uren. Nu nog stil in huis, straks alle verhalen. Een week alleen-thuis is heerlijk, maar weer samen zijn ook!

Hoop dat jullie ook een fijne zondag hebben!

In het hele land werd Sinterklaas vandaag welkom geheten. In Apeldoorn was de intocht die ook rechtstreeks op televisie was te zien, en ik wilde wel eens meemaken hoe dat allemaal ging. Ik bofte dat mijn bezoekster uit Engeland daar ook wel zin in had. Samen gingen wij eens kijken. Het was bijzonder leuk allemaal. En een kleurrijke gebeurtenis!

We stonden vooraan toen de stoomtrein kwam binnenrijden (want we waren zelf ook voor het gemak maar even met de trein naar het hoofdstation gegaan), en even later stonden we achteraan bij de kleurrijke mensenmassa en werden we opgenomen door de vrolijke sfeer. Overal om ons heen vrolijke kinderen en vrolijke ouders. Waar je ook keek was het feestelijk en vrolijk. Boven onze hoofden werd nog een statement gevlogen, en precies op dat moment kreeg ik een appje van mijn man dat hij ook weer aan het vliegen was en ergens was ‘tussengeland’. Nog even verder vliegen!

Na de aankomst van Sinterklaas liep de optocht met de mensenmassa en de kinderschare naar het stadhuis. Mijn bezoekster en ik gingen weer met de trein terug en gingen verder praten over Handwerk en Brexit en nog veel meer. Voldaan over een leuk uitstapje!
Bij het uitstappen bleek dat de Pieten ook alweer in de trein zaten. Enne, ik ga me niet met uit-de-hand-gelopen discussies bemoeien, maar ik zou toch wel zeggen dat het wel kleurrijk is allemaal! Zwart en Kleur: geweldig toch?

Voor speciale gelegenheden heb ik een doosje met oude merklapjes die (nog) niet op m’n shop staan. Vandaag was een speciale gelegenheid om die doos tevoorschijn te halen. Ik kreeg bezoek uit Engeland van een lieve bloglezeres, en omdat het al de derde keer was dat ze me bezocht, wist ik waar ze van hield. Deze wilde ze graag!

“Maar er gaat hier niks het huis uit zonder een foto”, zei ik, dus legde ik het lapje eerst nog even op tafel. Daar stond (om in de sfeer van vandaag te komen) een schaaltje kruidnoten. Ik keek nog even verder om me heen, en zag de konijntjes. Veel beter! Dit lapje vond ik zelf ook een schatje, juist vanwege die konijntjes. Maar ik ben helemaal blij dat dit mooie lapje nu met een liefhebber mee naar Engeland gaat. Ze gaat het laten inlijsten. Gemaakt in achttien-vier-en-vijftig…. bijzonder toch?

De koffie was op. Ik zei: Heb je zin om mee te gaan naar Sinterklaas? Dat deden we! Ook al waren we allebei inmiddels al wat ouder dan 4 of 14 jaar, het was heel leuk om samen de trein te pakken en uit te stappen op het perron waar even later de stoomtrein aankwam. Nooit te oud ….!

Het afgelopen jaar kwamen er veel ‘spullen’ m’n huis binnen, en soms ging dat zo snel achter elkaar dat ik geen tijd had om het uit te zoeken voordat de volgende lading alweer kwam. Vooral toen het ouderlijk huis werd leeggehaald waren er wel wat autoladingen vol. Zakken en dozen en gewoon veel ‘spullen’. Die zette ik dan ergens neer, met de bedoeling om dat later nog eens allemaal uit te zoeken. En ook kreeg ik verschillende keren een voorraadje handwerkspullen binnen. Nòg meer spullen! “Daar dan maar even… Later zoek ik het wel uit…..”

En toen was het ineens ‘later’ en bleek deze week een hele goede week te zijn om van alles uit te zoeken. M’n man ging een week op reis en ik zwaaide hem uit. Daarna ging ik naar een vogeltje kijken (het voelde ineens zo ‘vrij’ allemaal, daar paste dat vogeltje wel bij) en naar een concert (een bijzondere ervaring: in je eentje naar een concert). En daarna kwam ik weer thuis en kon de pret beginnen! Ik haalde àlles tevoorschijn waarvan ik dacht dat ik het deze week kon behappen. Ietsje teveel natuurlijk, maar ik besloot om hard door te werken.

Maar ja, een hele dag met al die ‘spullen’ om je heen…. dat gaat ook vervelen. En de vrijheid lonkte ook! Niet-op-tijd eten, koffie drinken met koffiemelk (anders doe ik het altijd met gekookte melk), op gekke tijden iets doen…. heerlijk! En  er waren juist deze week heel veel lezingen en open-colleges waar ik graag naar toe wilde. En nòg een mini-concert ergens. Ik fietste overal met m’n fietsje naar toe, ruimde een hele week het aanrecht niet op, en genoot met volle teugen. Zo’n week een beetje uitbuiten!

Ik heb ook hard gewerkt om weer veel stapeltjes te maken met handwerkboeken die bij elkaar passen. De hele vloer was bedekt met stapeltjes. Dat vind ik het leukste, om de handwerkboeken en tijdschriften bij elkaar te zoeken en ze dan in één blogje te presenteren. Dus daar kan ik de volgende weken nog mee verder, want ik heb nog genoeg liggen.

En nu heb ik alles weer opgeruimd, en verwacht ik bijzonder bezoek uit Engeland. Zelfs vanuit het buitenland komen mensen vandaag naar Apeldoorn, want hier is wat te beleven! Vandaag staat dit marktplein helemaal vol, maar gisteravond kon ik deze sfeerfoto maken.

‘Sinterklaas’ is op weg naar Apeldoorn! Na een zogenaamd lange reis per stoomtrein wordt hij morgen op het stadhuis ontvangen. De rode loper ligt al klaar! Deze week keek ik elke avond naar het Sinterklaasjournaal (wat ik andere jaren nooit doe). Toch wel leuk, al die opwinding en het herkennen van al die bekende plekken en gebouwen. Aan het eind van de middag fietste ik langs het station, waar ‘Sinterklaas’ morgen aankomt. Even de sfeer proeven. Het was er een drukte van belang! Groepjes tieners waren aan het dansen en zingen, beveiligingsdiensten gaven elkaar aanwijzingen via hun oortjes, de burgemeester scheurde langs in een soort jeep, overal stonden schermen en roadblocks. Toch ging ik – tegen beter weten in – even kijken of ik het bijzondere vogeltje misschien nog zou zien.

Nee, weinig kans. Waar vorige week een eenzame kuifleeuwerik tientallen mannetjes met grote telelenzen vermaakte, stond nu een groot scherm. Vorige week stond ik tussen de vogelaars en kreeg het vogeltje precies tussen de banken in m’n vizier.
Ik zou even op één van de bankjes hebben kunnen gaan zitten. Een kussentje zou daar wel grappig staan. Maar het kussen van het ‘beroemde’ Apeldoornse stadhuis gaf ik vorig jaar weg. Aan m’n schoonzus, die destijds in dat stadhuis was getrouwd.

Zo’n persoonlijk en zelfgemaakt kado is helemaal in de lijn van hoe wij vroeger door Libelle en Margriet werden gestimuleerd om zelf kadootjes te maken. Elk jaar verscheen er een dikke bijlage met meer dan 100, meer dan 150, meer dan 200 en soms zelfs meer dan 250 zelfmaakcadeautjes. We werden met ons allen volop aangezet om kadootjes te maken, en één van deze covers zegt voor wie allemaal: Voor uw zus, voor uw vriendin, voor uw kleintje, voor uw man, voor uw nichtje, voor uw dochter, voor uw vader, voor uw gezin, voor uw buurmeisje, voor uw moeder, voor uw zoon. Ook raar, ‘voor uw schoonzus’ staat er niet eens bij!

Velen waren dol op deze bijlagen en bewaarden ze tientallen jaren. Soms zelfs met het het hele tijdschrift, dus dat geeft de gelegenheid om nog eens te zien wat we vroeger allemaal lazen. Eén van deze zelfmaak-bijlagen is uit 1979 dus véértig jaar oud!
Ter gelegenheid van de bijzondere gebeurtenis dat ‘Sinterklaas’ in Apeldoorn aankomt, deze goude-oude Sinterklaas-Zelfmaak-tijdschriften nu in m’n shop.
In Apeldoorn is er van alles voorbereid, maar je kunt ook zelf aan de gang met breien, plakken, timmeren, knippen, bakken en versieren! Zelfmaakcadeautjes voor het Sinterklaas-feestje!

M’n geborduurde ster is af!
Een paar keer liet ik op m’n blog zien dat ik bezig was om deze te borduren, zoals hier en hier. Zulke foto’s zijn leuk om de ontwikkeling van een borduurwerk te zien, maar ook om te zien hoe mooi en evenwichtig zo’n ster is opgebouwd.
De ster is al even af, maar ik wachtte nog even om hem hier te showen. Ik liet er nieuwe visitekaartjes van drukken en die werden nu bezorgd. Blij mee!

Nog steeds vind ik het het leukst om m’n bedankkaartjes zelf te maken, zodat ik er met de hand nog wat kan bijschrijven. Ik zou die bedankkaartjes ook kunnen laten drukken, maar ik vind het op deze manier persoonlijker.

Deze bedankkaartje gebruik ik om bij een bestelling te voegen. Het eerste boek wat besteld werd sinds ik m’n nieuwe visitekaartjes in huis heb is het boek Borduren Wit op Wit. Da’s óók heel mooi, wit op wit! En als je dat ook vindt: van dit boek heb ik nog meer exemplaren.
Maar Rood op Wit: ook prachtig!
Speciaal voor de komende wintermaanden, deze nieuwe visitekaartjes!

In de Victoriaanse tijd werd lavendel een favoriete geur en wondermiddeltje om rustig te blijven of te worden. Er werden allerlei mooie zakjes van kant gemaakt om gedroogde lavendel in te bewaren. De liefde voor deze sterkgeurende plant bleef heel lang in stand en nu nog steeds spreken de sierlijke zakjes met gedroogde lavendel aan, vooral in combinatie met strikjes, lintjes, kantjes en snoezige snuisterijen. Het boek Lavendel en oud kant geeft allerlei voorbeelden om zelf  Victoriaanse versieringen te maken.
In die Versieringstijd van Weleer werd er ook volop gebruik gemaakt van prachtig textiel en wandbehang. Het Victoria & Albert museum in Londen heeft een flinke collectie en het boek Fabrics and Wallpapers toont daarvan de mooiste foto’s. De introductie begint met een citaat van Willilam Morris: Whatever you have in your rooms, think first of your walls, for they are that which makes your house a home.

De boeken van Laura Ashley verschenen in een tijd dat het versieren van ons interieur volop in de belangstelling stond. Mede door de aandacht van de media en de grote keus in veel woninginrichtingszaken kwam er ook volop aandacht voor decoreren met textiel. De boeken met Woonideeën van Laura Ashley waren geliefd. Boeken zoals Stoffen & Accessoires verouderen eigenlijk niet; ze zijn nog steeds heel mooi om inspiratie uit te halen.

Dus we kunnen beginnen met de muren en dan een klein lavendelzakje naaien,
of we kunnen beginnen met een klein lavendelzakje te naaien en dan besluiten de muren opnieuw te behangen (als je tenminste geen gestucte muur hebt).
Als je van de Victoriaanse stijl houdt, dan is er altijd wel wat moois toe te voegen of een inspiratie-boek door te bladeren.

Ik begon deze morgen met het opdoen van wat lavendelolie op m’n hand. Ik kocht laatst ergens een probeerflesje met essentiële olie, en ja… het is inderdaad essentieel…. wat ruikt dat toch heerlijk! Terwijl ik typ ruik ik steeds de lavendelgeur….
Maar nu moet ik wat aan m’n eigen huis gaan doen. M’n man was een week op reis, en morgen komt hij weer terug. Tijd om eens wat te gaan opruimen!

Meisjes leerden vroeger borduren en oefenden op een ondergrond van stramien (vaak met ingeweven rode rand, vandaar de naam rode schoollapje) of linnen. Er zit altijd wel een bepaalde opbouw in de oefenlapjes: bovenaan de randjes, en dan wat reeksen cijfers en letters. Maar er is ook  veel variatie, en dat maakt het bekijken en verzamelen van deze oude lapjes ook zo boeiend. Er is variatie in ondergrond, in indeling en ook in grootte van het lapje. Dit lapje is wel heel groot en het is dan ook niet afgekomen. Misschien was het schooljaar alweer voorbij, of was het meisje ziek geworden, er kunnen allerlei redenen zijn waarom het lapje niet afkwam. Je zou het haast zèlf nog eens ter hand nemen, en daarmee honderd jaar overbruggen, waarom ook niet?

Ik plaats dit lapje en nog vier andere in m’n shop. Allemaal rood, mooi en oud, en ook allemaal verschillend, boeiend en aantrekkelijk.

Meer dan 250 jaar hebben meisjes van 12 tot ongeveer 17 jaar vroeger het stopwerk op hun stoplappen geoefend. Het leren stoppen was een verplicht onderdeel van de handwerklessen. De lappen die bewaard zijn gebleven wekken nu grote bewondering voor het zeer fijne werk, op veelal fraai vormgegeven lappen. Er zijn in onze tijd tentoonstellingen waarbij stoplappen worden getoond en waar iedereen van onder de indruk komt. Het handwerken maakte een gewichtig deel uit van de vrouwelijke werk en leven. Het maken, versieren en herstellen van textiel was een belangrijke ambachtelijke bezigheid waar veel vrouwen zich mee bezig hielden.

Halverwege de tachtiger jaren van de vorige eeuw was er ook aandacht voor de oude merklappen, stoplappen en borduurlappen. Er verschenen mooie studies, o.a. van mw. Schipper-van Lottum. Zij heeft veel gedaan om de geschiedenis van deze belangrijke lappen te onderzoeken en te beschrijven. Deze drie boekjes zijn nu weer geliefd (maar het middelste stond nog niet op m’n shop; dat ga ik nu gauw doen). Het zijn alle drie kleine boekjes maar met heel veel inhoud. Twee van de boekjes hebben als extra een grote bijlage waarop een patroon van een merklap is afgebeeld:
Het boekje Merk- en Stoplappen (schoolwerk van Amsterdamse meisjes uit vier eeuwen) heeft als bijlage de Amsterdam-merklap uit 1807
Het boekje Stop-en borduurlappen is dus nieuw in m’n shop.
En het boekje Nuttig en fraai (Zuidhollandse merk- en stoplappen) heeft het patroon van de merklap die afgebeeld is op de voorkant van het boekje, naar het origineel uit 1762.

De meisjes die vroeger een merklapje (moesten) maken, hadden geen flauw vermoeden dat wij daar honderd jaar later nog steeds met plezier naar zouden kijken. Er zijn veel borduurliefhebbers die graag oude merklapjes zien of ze verzamelen. En dan valt het op hoe verschillend ze zijn! En ook hoe verschillend ze zijn afgewerkt!
De ‘rode schoolmerklapjes’ werden vaak gemaakt op stramien met een ingeweven rode rand, die zo kenmerkend is voor deze borduur-oefeningen. Maar er werden ook merklapjes gemaakt op ondergrond zònder ingeweven rand, en vaak kregen die dan een rood geborduurd randje als omheining. Vaak bleef het daarbij, met als gevolg dat zo’n lapje in de loop van die ongeveer honderd jaar ging rafelen. Op deze foto zie je veel lapjes die netjes zijn afgewerkt. Dat is niet gedaan door de meisjes van destijds, maar door een latere verzamelaarster. Van deze mevrouw weet ik dat zij een handwerklerares was, een vakvrouw en zij heeft met plezier deze lapjes deskundig afgewerkt.

Die afwerking kan op heel veel verschillende manieren! Met de flanelsteek, met een rijgsteekje of stiksteekje, met een open zoompje (dat is meer geschikt voor linnen), of zelfs met een satijnbandje.
Soms heeft een oud lapje geen enkele vrije ruimte meer voor een omslagje, en dan kun je het maar het beste zo laten. Dat is te zien bij het blauwe lapje op de bovenste foto. Maar als je ook een verzameling lapjes hebt, overweeg dan eens om ze ook een mooie afwerking te geven.
Daarbij geef ik de overweging door van Trijnie van Spanning: Ze zijn al zò lang bewaard gebleven, en na ons zullen ze weer bij ànderen terecht komen. We eren de meisjes van vroeger door deze lapjes zo mooi mogelijk en zo goed-bewaard mogelijk door te geven. Tradities zijn waardevol en onze goede zorg wel waard. Bovendien is het ook heel lèuk om een uurtje zelf met zo’n lapje op schoot te zitten, om er een mooie afwerking aan toe te voegen.